Skolyoz Hastalığı Nedir ?
Skolyoz hastalığı , omurganın sağ veya sol tarafa eğrilmesi ile karakterize bir rahatsızlıktır. Bebeklerden yetişkinlere kadar birçok yaştaki bireyi etkileyebilir ve sıklıkla çocukluk çağlarında başlayarak ileri yaşlara doğru artarak devam eder. Bununla birlikte skolyoz fizyoterapi ve birtakım prosedürler ile düzelebilir.
Skolyoz Belirtileri Nelerdir ?
Skolyoz belirtileri bireyden bireye farklılık gösterebilmekle birlikte sıklıkla şunları içerir:
- Omurganın sağ veya sol tarafa eğrilmesi
- Dik durmada bozukluk / zorluk
- Bazı bireylerde duruş bozukluğuna bağlı gelişen sırt, bel ve omuz ağrıları
- Düzensiz omuz ve bel görüntüsü
- Kalçanın bir tarafının diğerinden daha yüksek veya alçak olması
- Göğüs kafesinin bir kısmını öne doğru çıkması
- Kıyafetlerin vücuda iyi oturmaması
Skolyoz Neden Olur ?
Omurga, omur adı verilen ,23 tanesi hareketli olmak üzere, 33 kemikten meydana gelir ve normal şartlarda dışarıdan bakıldığında düz bir görüntü verir. Bununla birlikte, skolyoz hastalığından etkilenen bireylerde bu omurga eğridir, bir C veya S harfi gibi görünür. Skolyozdan kaynaklı, kişi bir tarafa eğiliyormuş gibi görünebilir. Peki, skolyoz neden olur ?
En yaygın skolyoz tipinin neden kaynaklandığı henüz belirlenmese de, genelde bunun nedeni kalıtsal faktörlere dayandırılır. Daha az yaygın skolyoz türleri ise şunlardan kaynaklanabilir:
- Artrit ve osteoporoz gibi rahatsızlıklar kaynaklı omurilik disklerinin dejenerasyonu
- Omurilik anormallikleri
- Omurga yaralanmaları ve enfeksiyonları
- Ameliyat öyküsü (skolyoza neden olabilecek göğüs gibi bölgelerde)
- Omurga gelişimini olumsuz yönde etkileyebilecek doğum anomalileri
- Kas veya beyin hasarına neden olabilecek nöromüsküler rahatsızlıklar
Skolyoz çoğu bireyde hafif seyreden bir tablo olsa da, bazen solunum bozuklukları, omurga ve kalça gibi vücut kısımlarının ciddi oranda bozukluk ve şiddetli ağrılar ile seyredebilir. Bu gibi durumlarda mutlaka bir fizyoterapist desteği alınmalıdır.
Skolyoz Tedavisi Nedir ?
Skolyoz, omurga eğriliğinin herhangi bir yöne 10 derece veya daha fazla olduğunda belirlenir ve erken teşhis, tedavinin etkinliği açısından en önemli faktördür.
Skolyoz tedavisi kişiden kişiye ve eğriliğin şiddetine bağlı olarak değişiklik gösterir. Bu nedenle her bireyde uygulanan egzersizler ve tedavi yöntemleri aynı olmayabilir. Nitekim skolyoz tedavisinde temel amaç eğriliğin kötüleşmesini ve deformiyeti engellemektir.
Skolyoz eğriliği 20 dereceden az saptanan bireylerde genellikle bir takip süreci başlatılır ve rahatsızlığın ilerleyip ilerlemediği kontrol edilir.
20 ile 50 derece arasında ve aktif olarak ilerlemeye devam eden çocuk hastalarda skolyoz için korse önerilir. Bir fizyoterapist kararınca belirlenen saat boyunca bir gövde desteği verilebilir. Bu tedavide körsek kullanımının temel amacı, henüz gelişmeye devam eden omurgaya baskı uygulayarak skolyoz tablosunun daha da kötüleşmesini engellemektir.
Eğriliğin 50 dereceden fazla olduğu şiddetli skolyoz vakalarında ise mutlaka bir cerrahi önerilmektedir.
Skolyoz Fizyoterapi ile Geçer Mi ?
Skolyoz, ilerleyici bir rahatsızlıktır ve hiçbir müdahale yapılmadıkça daha da kötüleşebilir. Buna bağlı olarak skolyoz hastalığı fizyoterapi seansları ile yönetilebilmekte ve eğriliğin kötüleşmesi ve ilerlemesini engellemeye yardımcı olunmaktadır. Skolyozun şiddetli yaşandığı, akciğer ve göğsün sıkışarak solunum bozukluğuna yol açtığı durumlarda ise cerrahi önerilmektedir. Ancak, rahatsızlığın hafif seyrettiği ve tedavi gerektirmediği formları da mevcuttur. Bu duruma mutlaka alanında deneyimli fizyoterapist veya doktor tarafından tanı konmalıdır.
Skolyoz Egzersizleri Nelerdir ? Skolyoz Tedavisinde Schroth Yöntemi
Skolyoz egzersizleri , alanında deneyimli bir fizyoterapist tarafından omurga eğriliğin kötüleşmesini engellemek ve tedavi sürecine destek olmak amacıyla uygulanan birtakım egzersizlerdir. Bu egzersizlerden biri olan schroth egzersizleri , kavisli bir hal almış olan omurgaya daha doğal bir duruş kazandırmak için her hasta için kişiselleştirilmiş egzersizler kullanır.
Bu tedavideki temel amaç; omurgayı stabilize etmektir. Schroth tedavisi kişiden kişiye farklılık gösterse de üç önemli bileşeni içerir:
- Kas simetrisi
- Rotasyonel Açısal
- Duruşunuzun Farkındalığı
Tüm bu bileşenler fizyoterapist denetimi altında kontrol edilmekte ve belirlenen skolyoz derecelerine göre tedavi planı uygulanmaktadır. Schroth tedavisi bazı tedavi seçeneklerine göre; yaş, skolyoz derecesi ve tipi gibi parametrelere bakılmaksızın tüm bireyler için uygundur.
Schroth egzersizinin idiyopatik skolyoz üzerindeki etkileri üzerine yapılan bir çalışmada; schroth egzersizinin genel etki büyüklüğünün yüksek olduğu, ek olarak 10 ila 30° Cobb açısına sahip skolyoz hastalarında diğer vakalara göre daha faydalı olabileceği öne sürülmüştür. Hastalar daha iyi bir etki elde etmek için egzersizi en az bir ay yapmalıdır. (1)
Skolyoz Fizik Tedavi İstanbul
Skolyoz fizik tedavi sürecinde en önemli nokta, bireylerin eğrilik seviyelerinin detaylı bir şekilde değerlendirilmesidir. Bu doğrultuda omurga hareketleri analizi yapılarak etkilenen bölgelere yönelik egzersiz, korse ve diğer tedavi seçenekleri uygulanabilir. Uzman kontrolü dışında uygulanan egzersizlerin daha kötü sonuçlara yol açabileceği unutulmamalıdır.
Kaynakça
- Park, Joo-Hee et al. “Effects of the Schroth exercise on idiopathic scoliosis: a meta-analysis.” European journal of physical and rehabilitation medicine vol. 54,3 (2018): 440-449. doi:10.23736/S1973-9087.17.04461-6
İstanbul Fizik Tedavi
İstanbul’da Fizik Tedavi Kliniğimizde Uzman fizyoterapist eşliğinde manuel terapi, skolyoz, lenfödem, bel ağrısı – bel fıtığı, donuk omuz, düşük ayak sendromu için randevu alabilirsiniz.
